14 lipca 2022 prezydent Andrzej Duda podpisał projekt ustawy, zapewniającej wsparcie dla osób spłacających kredyty hipoteczne. Sprawdźmy, na jakie wsparcie mogą liczyć kredytobiorcy i jak w praktyce z niego skorzystać.

Rosnące raty kredytów z oprocentowaniem zmiennym, pogłębiająca się inflacja oraz podwyżki energii, elektrycznej, gazu i paliwa spowodowały problemy z finansową płynnością wielu polskich rodzin. Aby wesprzeć osoby spłacające kredyty hipoteczne, rząd przygotował pakiet wsparcia dla kredytobiorców oparty na trzech filarach.

Na jakie wsparcie mogą liczyć kredytobiorcy?

W ramach rządowego pakietu kredytobiorcy mogą skorzystać z następujących rozwiązań:

  • wakacji kredytowych — zarówno w 2022, jak i 2023 roku;
  • dofinansowania pochodzącego z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.

Trzecim filarem pomocy jest zmiana wskaźnika WIBOR na korzystniejszy dla kredytobiorców WIRON.
W kolejnych akapitach przyjrzymy się bliżej każdemu z rozwiązań.

Wakacje kredytowe 2022 — 2023

Rządowe wakacje kredytowe zapewniają kredytobiorcom możliwość zawieszenia 8 rat kredytu hipotecznego: 4 w 2022 i 4 w 2023 roku. Niespłacone raty przechodzą na koniec okresu kredytowania, wydłużając okres spłaty. Skorzystanie z wakacji kredytowych nie wymaga zgody banku. Podstawą odroczenia jest wypełniony, podpisany i dostarczony kredytodawcy wniosek. Powinien on zawierać następujące informacje:

  • Twoje imię, nazwisko, adres, numer PESEL;
  • dane banku;
  • numer umowy kredytowej;
  • wskazanie okresu zawieszenia spłaty rat;
  • informację, że wniosek dotyczy nieruchomości przeznaczonej na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych.

Jak wynika z danych udostępnionych przez UOKiK, tylko w pierwszym tygodniu obowiązywania programu instytucja przyjęła około 550 skarg. Dotyczyły one przede wszystkim straszenia kredytobiorców negatywnym wpływem wakacji kredytowych na ocenę zdolności kredytowej, problemów ze składaniem wniosków przez internet czy wymaganiem, by do zawieszenia każdej z rat klienci składali osobny wniosek. Jeśli dopiero planujesz złożenie wniosku o rządowe wakacje kredytowe, pamiętaj, że nie będą one miały wpływu na pogorszenie Twojej historii kredytowej, a zgodnie z prawem do zawieszenia rat wystarczy tylko jeden wniosek — wyjaśnia Karolina Kwiecińska, ekspert kredytowy Fin-Hub.

Kto może skorzystać z wakacji kredytowych?

Z wakacji kredytowych mogą skorzystać wyłącznie osoby, które spłacają kredyty hipoteczne w polskich złotych, także, jeśli zawarły umowy przed 2017 rokiem.
Osoby spłacające kredyty indeksowane lub denominowane do waluty innej niż polska nie będą mogły skorzystać ze wsparcia. Kredytobiorcy, którzy posiadają więcej niż jeden kredyt hipoteczny, mogą zawiesić spłatę wyłącznie jednego zobowiązania.

Do kiedy można składać wnioski o wakacje kredytowe?

Większość osób spłacających kredyty hipoteczne złożyła wnioski o wakacje kredytowe zaraz po wejściu programu w życie. Jeśli z jakichkolwiek powodów tego nie zrobiłeś, wciąż możesz zawiesić raty.

Zgodnie z zapisami ustawy zawieszenie raty następuje z dniem doręczenia wniosku. Do końca roku możesz więc zawiesić jeszcze jedną lub dwie raty, a w okresie od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. – jedną ratę w każdym kwartale — dodaje Karolina Kwiecińska, ekspert kredytowy Fin-Hub.

Dofinansowanie rat pochodzące z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców

Fundusz Wsparcia Kredytobiorców zapewnia finansowe wsparcie osobom, które:

  • znalazły się w trudnej sytuacji finansowej i spłacają raty kredytu hipotecznego;
  • sprzedały kredytowaną nieruchomość, a kwota uzyskana ze sprzedaży nie pokryła całego zobowiązania z tytułu kredytu.

Maksymalna kwota wsparcia z funduszu stanowi równowartość 36 rat kapitałowych i odsetkowych i nie może przekroczyć 2000 zł miesięcznie. Fundusz wypłaca wsparcie przez maksymalnie 36 miesięcy. Osoba uprawniona do skorzystania z pomocy może więc dostać w sumie kwotę 72 tys. zł. Określenia dostać nie można jednak traktować dosłownie. Bank Gospodarstwa Krajowego wypłaca bowiem środki z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców nie na konto osoby uprawnionej do otrzymania finansowania, lecz na rachunek banku, który udzielił kredytu hipotecznego — tłumaczy Karolina Kwiecińska, ekspert kredytowy Fin-Hub.
Co ważne — wsparcie z funduszu jest formą zwrotnej pożyczki. Zwrot pieniędzy następuje po upływie dwóch lat przerwy przez 12 lat w 144 równych, nieoprocentowanych ratach. Jeśli spłacający pożyczkę, ureguluje w terminie 100 rat, reszta zostanie umorzona.

Kto może otrzymać wsparcie z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców?

Z rządowej dotacji z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców mogą skorzystać kredytobiorcy, jeśli:

  • co najmniej jeden z nich ma status bezrobotnego (w dniu złożenia wniosku o wsparcie);
  • miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego są wyższe niż 50 proc. miesięcznych dochodów;
  • miesięczny dochód po odjęciu kosztów kredytu nie przekracza w 2022 r.:
    – 1552 zł na osobę w gospodarstwie jednoosobowym,
    – 1200 zł na osobę w gospodarstwach wieloosobowych.

Na wsparcie nie mogą liczyć osoby:

  • którym ze względu na zaległości bank wypowiedział umowę kredytu hipotecznego lub umowa jest przedmiotem egzekucji;
  • które w momencie składania wniosku lub w okresie sześciu miesięcy przed wystąpieniem o dofinansowanie spłat, były właścicielem innego lokalu lub domu;
  • które w momencie składania wniosku lub okresie sześciu miesięcy przed wystąpieniem o dofinansowanie spłat miały spółdzielcze prawo własności do domu lub lokalu.

Choć rząd zdecydował o powiększeniu puli wsparcia funduszu, kwota środków jest ograniczona. Jeśli spełniasz wskazane ustawą warunki, jak najszybciej złóż wniosek o finansowe wsparcie — radzi Karolina Kwiecińska, ekspert kredytowy Fin-Hub.

Jak złożyć wniosek o środki z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców?

Aby otrzymać finansowe wsparcie z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, odwiedź bank, który udzielił Ci kredytu hipotecznego. Wypełnij wniosek, podpisz się (co ważne — dokument musi podpisać osoba podpisana pod umową kredytu) i przekaż go pracownikowi. Pamiętaj, aby mieć ze sobą dokumenty potwierdzające wysokość dochodów i status bezrobotnego. Po złożeniu wniosku poczekaj na jego rozpatrzenie. Jeśli decyzja będzie pozytywna, pozostanie Ci jedynie podpisanie umowy.

Zmiana wskaźnika WIBOR na korzystniejszy dla kredytobiorców WIRON

Oprocentowanie kredytów hipotecznych zależy od stałej przez cały okres kredytowania marży banku oraz stopy bazowej. W przypadku kredytów z oprocentowaniem zmiennym wartość stopy bazowej determinuje wskaźnik WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) – procentowa wartość, z jaką banki komercyjne udzielają sobie wzajemnie pożyczek. Już niebawem wskaźnik WIRON zastąpi WIBOR. Dlaczego? Wszystko z powodu krytyki, która spadła na WIBOR po podwyżkach stóp procentowych. Zdaniem ekspertów wskaźnik okazał się zbyt niestabilny i zbyt podatny na zmiany. WIRON — Warsaw Interest Rate Overnight, oparty na danych reprezentujących transakcje overnight jest zdecydowanie bardziej płynny niż WIBOR i precyzyjnie odzwierciedlający bieżący koszt pieniądza. Instytucje finansowe udzielające kredytów z oprocentowaniem zmiennym będą mogły stosować WIRON w umowach już od grudnia 2022 roku. W 2023 będą oferować zarówno produkty oparte o WIBOR, jak i WIRON, a w 2025 – to właśnie WIRON ma pozostać w powszechnym użyciu. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule WIRON zastąpi WIBOR. Co to oznacza dla kredytobiorców?

Pakiet wsparcia dla kredytobiorców to skuteczne narzędzie, które pozwala poprawić płynność finansową i zminimalizowanie konsekwencje opóźnień w spłacie rat kredytu hipotecznego. Sięgając po rządową pomoc, warto jednak pamiętać, że… czas płynie bardzo szybko. Dobrze więc, oprócz przyjęcia doraźnej pomocy, zastanowić się nad możliwymi sposobami poprawy swojej sytuacji finansowej, także w dłuższej perspektywie — podsumowuje Karolina Kwiecińska, ekspert kredytowy Fin-Hub.